Stolpersteine Zwolle
Slachtofferlijst

Onderaan deze pagina vindt u de personalia en woonadressen van de Joodse Zwollenaren die omkwamen in de Holocaust.

Stolpersteine in Zwolle. Voor wie en op welk adres?

Stolpersteine worden gelegd voor het laatste vrijwillig - dus niet onder dwang van de bezetter - gekozen en bewoonde adres. Medio 1942 heeft de gemeente Zwolle (evenals alle andere Nederlandse gemeenten) in opdracht van de bezetter een Liste über in der Gemeinde Zwolle Wohnhaften Jüdischen Personen samengesteld. Deze lijst is gebaseerd op het Zwolse bevolkingsregister. (Zoom na openen van het bestand in om het te kunnen lezen). Evenals het Digitaal Joods Monument gaan wij er van uit dat deze lijst meestal de laatste vrijwillig bewoonde adressen weergeeft. Uiteraard tenzij onderzoek anders uitwijst. Zo zijn er ook in Zwolle eerdere confiscaties bekend van Joodse woningen ten behoeve van Duitse instanties. Na het begin van de deportaties in de tweede helft van 1942 worden veel Joodse Zwollenaren gedwongen te verhuizen.

In de jaren dertig hebben zich tientallen Duits-Joodse vluchtelingen in Zwolle gevestigd. Dit gebeurde onder druk van de omstandigheden in nazi-Duitsland en dus niet uit vrije wil. Omdat zij aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog deel uitmaakten van de Zwolse gemeenschap, worden voor hen ook in Zwolle Stolpersteine gelegd.

Naast de lijst uit 1942 is uiteraard gebruik gemaakt van het in 1995 onder redactie van David Stibbe en Jaap Hagedoorn verschenen Herinneringsboek Joods Zwolle 1940-1945 met daarin de naam, familierelatie, geboorteplaats en -datum, overlijdensplaats en - datum (althans voor de periode mei 1940 - mei 1945), het beroep, het woonadres en de nationaliteit van 805 personen. Onder hen ook Joodse burgers die met een niet-Joodse partner getrouwd waren en hun kinderen.

De informatie uit het Herinneringsboek, de lijst uit 1942 en het Digitaal Joods Monument is onderling vergeleken en getoetst aan de beschikbare archiefbronnen, historische literatuur of overgeleverde herinneringen. Dit historisch-biografisch onderzoek gaat nog steeds voort.

De slachtofferlijst op familienaam telt op dit moment 454 personen voor wie in Zwolle (inclusief de vroegere gemeente Zwollerkerspel) Stolpersteine worden gelegd. Op adres geordend gaat het om 159 adressen. In de laatste kolom van elke lijst ziet u of er, en zo ja in welk jaar, al Stolpersteine zijn gelegd. Vermeld zijn de vroegere woonadressen. Deze komen door afbraak, nieuwbouw of nummerwijziging niet altijd overeen met de huidige adressen. In dat geval is ook het actuele adres vermeld. 

In een aparte lijst zijn 48 personen opgenomen, die volgens het Herinneringsboek in Zwolle woonden, maar om uiteenlopende redenen al voor de oorlog, in ieder geval vóór medio 1942 naar elders verhuisd waren en ook vanuit hun nieuwe woonplaats gedeporteerd zijn. Voor sommigen zijn elders al Stolpersteine gelegd. Twee personen uit het Herinneringsboek konden op geen enkele wijze getraceerd worden. Eén persoon van wie was aangenomen dat zij op een onbekende datum in Midden-Europa was omgekomen, bleek de oorlog gelukkig te hebben overleefd. Bij één persoon was helaas het omgekeerde het geval. 

Wij zoeken nog steeds informatie over de slachtoffers en hun eventuele nabestaanden. Beschikt u over foto's of andere informatie, dan nodigen wij u graag uit contact met ons op te nemen via info@stolpersteine-zwolle.nl.

Hieronder kunt u de slachtofferlijsten downloaden.